رویش و بیرون آمدن دندان از لثه دارای یک فرآیند تکاملی پیچیده ای است. دندان های شیری شیرخواران از سن حدود 6 ماهگی از میان لثه ها رویش دارد اما ممکن است در شیرخواری کمی دیرتر تا 12 ماهگی به تأخیر بیافتد و بعضی در همان سن 8-6 دندان داشته باشند و این مسئله تا حدی بر ژنتیک و خانواده مربوط است.
علائم رویش دندانهای کودک مانند ریزش آب دهان، گریه، بیخوابی و نخوردن غذا است که موجب تغییرات بدخلقی کودکان می شود که بعلت زخم و التهاب در لثه قبل از دندان درآوردن است معمولاً 3-5 روز قبل از دندان درآوردن شروع و به محض اینکه دندان لثه را شکافت و بیرون آمد برطرف می شود.
سرازیر شدن آب دهان کودک گاه ایجاد حساسیت و ایجاد بثورات قرمزرنگ در اطراف دهان صورت و چانه می شود بیشتر کودکان در این مرحله تمایل دارند انگشتان یا اسباب بازی های خود را گاز بگیرند اینکار باعث می شود فشار روی لثه ها کم شود گاهی اوقات تب مختصر در حدود نیم درجه و اسهال خفیف نیز دیده می شود.
البته باید در نظر داشت تب بالای 38 درجه کودک باید معاینه دقیق از نظر بیماریهای عفونی، سرماخوردگی، عفونت گوش عفونت ادراری و بررسی کامل انجام شود. تب و اسهال استفراغ نیز چنانچه شدید باشد باید از نظر عفونی و کم آبی بررسی و درمان های خاص خود را انجام داد و به حساب رویش دندان ها نباید گذاشت.
ترتیب دندان درآوردن نوزادان به طور عادی چیست؟
- در 5 تا 8 ماهگی، دو دندان شیری پیشین مرکز (دندانهای جلو) از ته بیرون می زنند.
- از 8 تا 10 ماهگی چهار دندان پیشین بالا بیرون می آیند
- در 10 تا 16 ماهگی، دندانهای پیشین پایین و اولین دندان آسیاب شیری بیرون می زند.
- در 16 تا 22 ماهگی دندانهای نوک تیز (“نیش”) بیرون می زنند.
- در پایان هنگامی که کودک 2 تا 5/3 سال دارد، تمامی 20 دندان شیری معمولا بیرون آمده اند. (فواصل سنی به صورت تخمینی هستند.)
در چه سنی کودکان دندانهای شیری خود را از دست می دهند؟
معمولا این دندانها حدود سن 7 سالگی می افتند و آخرین دندان شیری که در دهان می ماند تا سن 12 تا 14 سالگی دوام خواهد داشت. در این زمان، دندانهای شیری برای خوردن، صحبت کردن، خندیدن و مهمتر از همه نگاه داشتن و حفظ فضاهای لازم برای دندانهای بزرگسالی مهم می باشند.
روش انتخاب مسواک؟ دندان کودک
یک مسواک نرم، پر مو که انتهای آن گرد باشد برای کلیه دندانها و بافت لثه اطراف آن مناسب می باشد. مسواک با سر کوچک برای دهان کودک ایده آل می باشد. اندازه مناسب سر مسواک بیشتر به اندازه دهان کودک تا سن وی بستگی دارد. بنابراین، گروههای سنی مشخص شده در بسته بندی مسواک را فقط به عنوان نشانه برای انتخاب مسواک مناسب برای کودکان در نظر بگیرید تا یک قانون.
براي مراقبت از دندان هاي شيري نوزادان و کودکان مسواک زدن ضروري است به همين دليل شرکت وي (Wee) که در زمينه‌ي توليد محصولات بهداشتي مراقبتي ويژه‌ي مادر و کودک فعاليت مي‌کند ست مسواک سه تکه را توليد کرده است. دراين ست يک عدد ماساژور لثه و تميز کننده‌ي زبان، يک مسواک مخصوص نوزاد و يک مسواک براي زماني که تعداد دندان‌هاي کودک بيشتر مي‌شود، قرار داده شده است. موهاي اين مسواک محکم و درعين حال نرم است و به ميناي دندان آسيب نمي‌رساند.
طراحي مسواک سه تکه‌ي وي به صورتي است که گرد باشد تا زاويه‌هاي آن باعث ايجاد خراش بر روي لثه‌ي کودک نشود. سپري محافظ در اين کيت قرار داده شده که متحرک است و مي‌توان در پايين برس هر کدام از سه مسواک نصب کرد تا هم از وارد شدن بيش از حد مسواک در دهان کودک جلوگيري کند و هم مانع ريختن آب روي لباس او شود. به کمک مسواک زدن دندان‌هاي نوزاد و کودکان نوپا، جرمي در دهان کودک باقي نمي‌ماند و توصيه مي‌شود پس از استفاده از شربت آهن حتما دندان‌هاي نوزاد تميز شود تا از سياه شدنش جلوگيري شود.
تعویض منظم مسواک برای بهداشت کلی دندان بسیار مهم می باشد. مسواک محل مناسبی برای رشد باکتری در انتهای موهای مسواک می باشد. بهترین کار تعویض هر سه ماه یکبار مسواک یا پس از هر انفلوآنزا یا سرما خوردگی یا عفونت گلو می باشد.
یک کودک چه مقدار خمیر دندان باید مصرف کند؟
مقدار خمیر دندانی که باید استفاده شود نباید بیشتر از مقدار یک نخود کوچک باشد. خمیر دندان بیش از حد برای کودک خوشایند نیست و خوردن و قورت دادن مکرر خمیر دندان ممکن است باعث عارضه فلوئوروز دندان شود که ممکن است باعث جرم گرفتن دندانها یا در موارد شدید این عارضه به ساختار دندان آسیب وارد شود. والدین باید همیشه به کار مسواک زنان جوان نظارت کنند.
