ناهنجاری های شکل دندان در کودکان
در مطالب قبلی به ناهنجاری های دندان در شکل ظاهری شان اشاره کردیم. یکی از آن ناهنجاری در اندازه بود، این بار به ناهنجاری شکل می پردازیم.
ناهنجاری های شکل در مرحله تمایز شکلی تکامل دندانی منشا گرفته و به صورت تغییرات شکل تاج و ریشه بروز می کند. نحوه توارث شامل هر دو الگوی اتوزومال غالب و پلی ژنیک است.
دنس اواژیناتوس :
به گفته دندانپزشک اطفال دسن اواژیناتوس یک کاسپ اضافه معمولا در شیار مرکزی یا ریج دندان های خلفی و منطقه سینگولوم ثنایای میانی و طرفی است. در ثنایا این کاسپ ها به شکل تالون بوده و می تواند تا لبه اینسایزال برسد. این قسمت اضافه نه تنها شامل مینا بلکه شامل عاج و بافت پالپی هم می شود؛ بنابراین ممکن است اکسپوز پالپ در نتیجه هم سطح سازی یکباره و تهاجمی رخ دهد. این حالت با فراوانی 1% تا 4% رخ داده و نتیجه اواژیناسیون سلول های اپیتلیالی مینای داخلی است که پیش ساز آملوبلاست ها می باشند.
دندان در دندان :
دندان در دندان به تجربه دندانپزشک اطفال اینگونه می باشد که حالتی ناشی از اینواژیناسیون اپیتلیال مینایی داخلی بوده و ظاهر یک دندان در دندان دیگر را ایجاد می کند. در 1987، Ruprechet و همکارانش 10% را گزارش دادند و ثنایای طرفی فک بالا شایعترین دندان درگیر می باشد. اهمیت کلینیکی این ناهنجاری به دلیل امکان درگیری پوسیدگی ناشی از آلودگی قسمت فرورفته سطح لینگوال دندان از محیط خارج است. مینا و عاج قسمت فرورفته می تواند ناقص و یا غایب باشد و امکان اکسپوز مستقیم پالپ را فراهم سازد.
تارودنت :
دندان های تارودنت با اتاقک های پالپی مشخصا بزرگ و ریشه کوتاه رشد نیافته و جابجایی اپیکالی کف پالپی مشخص می شود. تارودنتیسم ناشی از شکست اینواژیناسیون افقی غلاف اپیتلیالی ریشه ای هرتویگ در سطح مناسب است. میزان بروز از 0.5% تا 5% متغیر بوده و بیشتر دندان های مولر دائمی درگیر می شوند. این خالت می تواند بسته به وسعت درازشدگی اتاقک پالپ طبقه بندی شود.
دیلاسریشن :
دیلاسریشن به انحنای غیر عادی ریشه حین تکامل اطلاق شده و به نظر می رسد که ناشی از یک واقعه تروماتیک معمولا برای دندان های شیری باشد. بروز کلی دیلاسریشن در دندان های دائمی 3% تخمین زده شده است. رویش اکتوپیک و صدمات تروماتیک به عنوان شایعترین علل دیلاسریشن ذکر شده اند. در 1971 اندریاسن بروز دیلاسریشن را 25% در دندان های دائمی با اختلال تکاملی بعد از صدمه به دندان شیری گزارش نمود. در ایکتیوز مادرزادی شامل هیپرکراتوز زانوها و آرنجها، پوست سر فلسی و تاخیر رویش دندان ها، به عنوان یک یافته ثابت دیلاسریشن نیز دیده می شود.