در مواقع اورژانسی دندانپزشکی چه اقداماتی لازم است؟

از جمله اورژانس های پزشکی در دندانپزشکی تشنج می باشد که دندانپزشک اطفال خوب باید آن را در نظر بگیرد.

بین انواع متعدد تشنج که یک دندانپزشک اطفال خوب باید به آن ها توجه داشته باشد، نوع تونیک ـ کلونیک می باشد که ترسناک ترین آن ها بوده و اغلب به درمان نیاز دارد. در اینجا فقط این نوع بررسی می شود.

صرع بزرگ در چهار مرحله ظاهر می شود : مرحله اولیه (پرودرومال)، مرحله پیش درآمد (اورا)، مرحله تشنج (ictal) و مرحله پس از حمله (postictal).

مرحله پرودرومال شامل تغییرات ظریفی است که می تواند در عرض چند دقیقه تا چند ساعت روی دهد. معمولا این مرحله تظاهر کلینیکی برای بیمار یا دندانپزشک ندارد. اورا یک تجربه عصبی است که درست قبل از تشنج، بیمار آن را طی می کند. این مرحله اختصاصا به مناطق آغازگر مغز وابسته بوده که فعالیت های تشنجی از آن جا آغاز می شود. اورا ممکن است نشانه های چشایی، بویایی، توهم و فعالیت های حرکتی و نشانه های دیگر باشد. همزمان با سراسری شدن دشارژ CNS، مرحله تشنج (ICTAL). بیمار هوشیاری خود را از دست داده، به زمین افتاده و انقباض تونیک و سخت عضلانی رخ می دهد. در اثر انقباض عضلات قفسه سینه، هوا با شدت از حنجره خارج شده و صدایی تولید می کند که گریه صرعی نامیده می شود.

حرکات کلونیک پس از این مرحله شروع شده و تولید حرکات سریع در اندام های انتهایی و تنه می نماید. تنفس ممکن است در این مرحله به زحمت انجام شده و بیمار ممکن است به خودش صدمه بزند. مرحله کلونیک معمولا 1 تا 3 دقیقه طول می کشد. پایان مرحله کلونیک عضلات شل شده و حرکات متوقف می شوند. معمولا در طول مرحله پس از حمله، درجه مشخصی دپرسیون CNS وجود داشته و ممکن است سبب دپرسیون تنفسی شود. بیمار از مرحله پرودرومال تا کل تشنج دچار فراموشی می شود.

درمان تشنج در مطب دندانپزشکی به چه صورت انجام می شود؟

یک دندانپزشک اطفال خوب در مقابله با درمان تشنج باید این نکته را توجه داشته باشد که به آرامی نگه داشتن بیمار و اصلاح وضعیت او به صورتی که از صدمه زدن به خودش جلوگیری شود، برقراری تهویه مناسب و اقدامات حمایتی در مرحله پس از حمله در صورت لزوم، مخصوصا کنترل راه هوایی می باشد. یکبار تشنج به دارودرمانی نیاز نداشته زیرا معمولا خودبخود محدود می شود. در صورتی که مرحله تشنجی بیشتر از 5 دقیقه به طول انجامد، یا اگر تشنج دیگری به فاصله کمی از پایان تشنج قبلی شروع شود، حالتی به نام صرع پایدار ایجاد شده است. این یک وضعیت اورژانسی تهدید کننده می باشد، زیرا فعالیت کنترل نشده عضلات می تواند سبب افزایش درجه حرارت، افزایش مصرف اکسیژن، تاکی کاردی، افزایش فشار خون، تهویه ناکافی و آریتمی قلبی شود. در مطب دندانپزشکی که دسترسی IV ممکن نیست، بهترین راه، تزریق داخل عضلانی میدازولام می باشد. اطمینان از باز بودن راه هوایی به دنبال تزریق میدازولام ضروری است. EMS را باید مطلع ساخت و انتقال بیمار به بیمارستان را هماهنگ کرد.